Bo proveito!
Neste post vou explicar os motivos polos que debemos evitar dicir "que aproveite" ou "bo proveito" ao atoparnos con alguén que está comendo.
O día do mercado de fai dúas semanas, foi un día deses nos que un se levanta demasiado pesimista, crendo non ter tempo suficiente para facela compra. Mercala froita antes de que chegue a escoria que a apalpa, é unha manía que teño dende fai tempo, pero bueno, que sería de nós sen vicios nin manías... Tal foi así, que cando cheguei, aínda os tendeiros envoltos en rebumbio, “Camela” e “tejemaneje” empezaban a montar os tenderetes. Ante tal situación non retrocedín, todo o contrario, adentreime con paso ordinario como se dunha carreira de obstáculos se tratase, esquivando o intenso movemento dos mercaderes, que expoñían a mercancía nun mercadillo moi cuquiño. Un mercadillo conformado por catro postos de froita, dous de pan, tres mulleres vendendo productos da casa, unha churreira, un posto de frutais, arbustos e prantas, outro de calzado, tres de téxtil e outros tantos de embutidos. Tamén hai unha de flores, que entre lacóns curados, unto e restras de chourizos, vin como o dono atropelladamente, metía na boca unha para de xamón. A miña reacción non foi outra que un rotundo “bo proveito”. A resposta (coa boca chea e cara de habelo pillado) foi inmediata: “Se gusta...!” Esas palabras suscitaron en min unha tremenda curiosidade, polo que o resultado etimolóxico que obtiven rebuscando na web, foi unha sorpresa Capital.
Sorpresa que quero compartir con todos vós, máis que nada porque me parece interesante e quero que os lectores de Paparroda estén actualizados e non sigan coas costumes erróneas de fai centos de anos. O tema a tratar é a expresión que por cortesía levamos dicindo toda a vida, o atoparnos con alguén que está comendo. “Bo proveito” A utilización desta expresión non a estamos usando de forma correcta. Sí! así de claro.
Vou a explicalo dunha maneira sinxela e contundente, para que o entendan todos, polo que teño que remontar no tempo, pero non vinte, nin trinta anos, se non séculos, vou empezar dende o principio, daquela cando os primeiros moros invadiron o Sur de España, estou falando do mesmísimo século I
Vamos alá!
Ben sabido é por todos que os musulmáns nunca se atreveron vir a Galicia, pero os 400 anos que se columpiaron por España adiante, evidentemente tiveron unha profunda influencia na língua, tal foi así que moitas expresións e palabras quedaron plenamente arreigadas, nácar, alcalde, hazaña, tabique, zoco, aceite, sandía, baño, mezquino, noria, limón etc, etc. Entre elas, a expresión de orixe oriental “Bo proveito” unha expresión de cortesía que se fixo popular en tódalas xerarquías sociais, pero na actualidade como que non, aínda que moitos pensedes o contrario. Todo depende do ambiente marulo no que nos movamos.
Os árabes tiñan e teñen a costume de eructar sentados á mesa, non facelo é sinónimo de que a comida non lle prestou, que non foi proveitosa vamos! De aí a famosa expresión “que aproveite”. Polo contrario, en Occidente eructar mentras se come, é unha das peores conductas que se pode contemplar sentado á mesa, eso non lle pasa pola cabeza nin ao que asou a manteiga nun garabullo, está considerado como unha falta de respeto, polo que hai que ser ben porco, ou non ter sentido común.
A expresión “bo proveito” Non se debe utilizar, a menos que teñades a “sorte” de formar parte dos comensales dunha mesa de moros, nese caso, para non parecer bichos raros, teredes que facer como eles, mostrando amabilidade cun “bo proveito” se fose necesario e tamén eructar, non vos preocupedes, para eles está ben visto. Se lle dades unha entonación árabe mellor que mellor, que non sexa por “deje...”
Esto de dicir “Bo proveito” sen duda que está moi ben se hai moros polo medio, pero entre nós (que aplicamos o sentido común) non deberíamos usala, únicamente que pretendamos que eructen os que están comendo, cousa que non queremos. Na sociedade Occidental actual, esta expresión só está ben vista cando un crio, eructa despois de mamar, pero chegar a un restaurante ou mesmamente á cafetaría do traballo e dicir “Que aproveite” agoramesmo non é o máis correcto, únicamente que llo digas a un moro que acaba de eructar, aínda que neste caso é mellor chamarlle “PORCALLÁN”.
Na época dos Reis Católicos foi cando correron aos moros a paus, e con eles iniciouse o declive de moitas das súas expresións, e tamén a reconstrucción da cultura e da relixión Católica, polo que o eructo empezou a ser repudiado nas altas esferas, as clases burguesa e aristocrática foron as primeiras en adoptar estas medidas, a clase de a pé, querendo copiar aos que máis tiñan, foron detrás, pero curiosamente a expresión “que aproveite” consigue sobrevivir na actualidade. Nunca faltará un porco solto!
Outra razón lóxica para non dicir “que aproveite” é que interrumpe conversacións ou obriga aos comensais (coa boca medio chea) contestar cun cordial “gracias”.
Falando deste tema cos compañeiros de traballo, ningún entrou polo aro! Hai quen dixo que “as boas costumes non se deben perder” eu recórdolle que somos Occidentales non moros, e que vivimos no século XXI polo que a capacidade de adaptarse aos tempos debería estar superada.
Con este post quero dar un pulo a que vos animedes a abandoar a patochada esta de “bo proveito” ou “que aproveite” Hoxe en día o seu significado xa non ten sentido, está fora de lugar, se pretendedes ser educados non o digades.
Comentarios
Publicar un comentario